Saturday, November 01, 2025

Who Are They? American Muslims and the Nation's 250-Year Identity Test

ပြည်ထောင်စုဆီသို့ နှစ် ၂၅၀ ခရီး


၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ကျရောက်မည့် Semiquincentennial (၂၅၀ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့) အတွက် နိုင်ငံက ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် ကျွန်များအဖြစ် စတင်ခေါ်ဆောင်လာခဲ့ရသူများမှသည် ယနေ့ခေတ် စစ်မှုထမ်းများ၊ တီထွင်ဖန်တီးသူများအထိ မွတ်စလင်မ်နိုင်ငံသားများ၏ အရေးပါသော ပါဝင်ကူညီမှုများကို အမေရိကန်တို့၏ သမိုင်းကြောင်းတွင် အဓိကနေရာမှ ပါဝင်နေကြောင်း အသိအမှတ်ပြုရပါမည်။
America250 (အမေရိကန် နှစ် ၂၅၀ ပြည့်) အခမ်းအနားသည် အမေရိကန်၏ အမှတ်သညာ (Identity) ကို ရှုပ်ထွေးမှုနှင့် ခံနိုင်ရည်ရှိမှုတို့ဖြင့် ပြန်လည်သုံးသပ်ရန် အားကောင်းသော အခွင့်အရေးကို ပေးပါသည်။ ၎င်းသည် ရိုးရှင်းသော သမိုင်းပုံပြင်များကို ကျော်လွန်၍ နိုင်ငံ၏ စစ်မှန်သော၊ ကြွယ်ဝသော ယဉ်ကျေးမှုစုံညီမှုကို လက်ခံယုံကြည်ရန် အချိန်ဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းတွင် စတင်တည်ထောင်စဉ် ကာလများကတည်းက အစ္စလာမ်နှင့် မွတ်စလင်မ်များ၏ စဉ်ဆက်မပြတ်၊ တက်ကြွသော ပါဝင်မှုများ ပါဝင်နေသည်။
သမိုင်း၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအဖြစ် ယက်လုပ်ပါဝင်ခြင်း
အမေရိကန်မွတ်စလင်မ်တို့၏ သမိုင်းပုံပြင်သည် မကြာသေးမီကမှ ရောက်ရှိလာခြင်းမျိုး မဟုတ်ဘဲ အခြေခံကျသော သမိုင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။
 * စတင်ပါဝင်မှု: မြောက်အမေရိကသို့ ခေါ်ဆောင်လာခဲ့သော အာဖရိကကျွန်များအနက် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် မွတ်စလင်မ်များဖြစ်ကြောင်း ပညာရှင်များက ခန့်မှန်းကြသည်။ ၁၉ ရာစုအစောပိုင်းတွင် ကျွန်အဖြစ် ခေါ်ဆောင်ခံခဲ့ရသော ပညာတတ် စီနီဂေါလ် အစ္စလာမ်ပညာရှင် Omar ibn Said ကဲ့သို့ ပုဂ္ဂိုလ်များသည် အာရဗီဘာသာဖြင့် အစွမ်းထက်သော မှတ်တမ်းများကို ချန်ထားခဲ့ပြီး၊ အမေရိကန်ကျွန်စနစ်၏ သမိုင်းပုံပြင်ကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စာပေနှင့် ဘာသာတရားတို့နှင့် ဆက်စပ်ပေးခဲ့သည်။
 * တည်ထောင်သူခေတ် အသိအမြင်: တိုင်းပြည်တည်ထောင်သူများကြားတွင်ပင် အစ္စလာမ်အပေါ် သိရှိနားလည်မှု ရှိခဲ့သည်။ Thomas Jefferson သည် ကုရ်အာန်ကျမ်းစာအုပ်ကို ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ပြီး၊ တည်ထောင်သူများအနေဖြင့် ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်သည် အစ္စလာမ်အပါအဝင် ဘာသာအားလုံးကို သက်ဆိုင်စေရမည်ဟု စိတ်ကူးခဲ့ကြကြောင်း အချက်ပြခဲ့သည်။
 * ရွှေ့ပြောင်းဝင်ရောက်မှု လှိုင်းများနှင့် ပြန်လည်တည်ထောင်ခြင်း: ၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းမှစတင်၍ အရှေ့အလယ်ပိုင်း၊ တောင်အာရှနှင့် အခြားဒေသများမှ ရွှေ့ပြောင်းလာသူများသည် အသိုင်းအဝိုင်းများ တည်ထောင်ခဲ့ကြပြီး (အိုင်အိုဝါပြည်နယ်၊ စီဒါရပ်ပစ်ရှိ Mother Mosque of America ကဲ့သို့) ပထမဆုံးသော ဗလီများကို တည်ဆောက်ကာ နိုင်ငံ၏ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးတွင် ပါဝင်ကူညီခဲ့ကြသည်။
ကဏ္ဍတိုင်းတွင် ပါဝင်ကူညီမှုများ (အောင်မြင်မှုများ စာရင်း)
ယနေ့ခေတ်တွင် လူမျိုးပေါင်းစုံနှင့် နောက်ခံမျိုးစုံမှ ရွှေ့ပြောင်းလာသူများ၊ ဘာသာပြောင်းဝင်ရောက်လာသူများ ပါဝင်သော အမေရိကန်မွတ်စလင်မ် အသိုင်းအဝိုင်းသည် အမေရိကန်လူနေမှုဘဝ၏ ကဏ္ဍတိုင်းတွင် တိုးတက်မှု၏ စွမ်းအားတစ်ခု ဖြစ်နေသည်-
 * အရပ်ဘက်အခွင့်အရေးနှင့် လှုပ်ရှားမှု: ခေါင်းဆောင်များဖြစ်ကြသော Malcolm X နှင့် Muhammad Ali တို့သည် လူမျိုးရေးနှင့် လူမှုရေး တရားမျှတမှုအတွက် ခုခံကာကွယ်မှု၊ ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် လိုက်စားမှုတို့၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြယုဂ်များဖြစ်လာပြီး အမေရိကန် အရပ်ဘက်အခွင့်အရေး လှုပ်ရှားမှုကို အခြေခံကျကျ ပုံဖော်ပေးခဲ့သည်။
 * သိပ္ပံနှင့် တီထွင်ဖန်တီးမှု: မျှော်မှန်းနိုင်စွမ်းရှိသော အဆောက်အအုံအင်ဂျင်နီယာများဖြစ်ကြသည့် Fazlur Khan (Sears Tower နှင့် John Hancock Center တို့ကို ဒီဇိုင်းဆွဲခဲ့သူ) နှင့် နိုဘယ်ဆုရှင် ဓာတုဗေဒပညာရှင်များဖြစ်ကြသော Ahmed Zewail နှင့် Aziz Sancar တို့သည် အမေရိကန် သိပ္ပံနှင့် ဗိသုကာပညာ၏ နယ်ပယ်များကို တွန်းအားပေးခဲ့သည်။
 * အစိုးရနှင့် အများပြည်သူဝန်ဆောင်မှု: အမေရိကန်မွတ်စလင်မ်များသည် ဖက်ဒရယ်တရားသူကြီးများ၊ သံတမန်များမှစ၍ ကွန်ဂရက်အမတ်များ (ဥပမာ- ကွန်ဂရက်သို့ ရွေးကောက်ခံရသော ပထမဆုံး မွတ်စလင်မ်ဖြစ်သည့် Keith Ellison) အထိ အဆင့်အားလုံးတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ၏ မူများကို ထိန်းသိမ်းနေကြသည်။
 * အနုပညာနှင့် ယဉ်ကျေးမှု: အားကစားသမား Kareem Abdul-Jabbar၊ အနုပညာရှင်များနှင့် စွန့်ဦးတီထွင်လုပ်ငန်းရှင်များသည် အမေရိကန်အားကစား၊ ရုပ်ရှင်နှင့် မီဒီယာတို့တွင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ရှုထောင့်အမျိုးမျိုးကို ယူဆောင်လာကာ ပင်မယဉ်ကျေးမှုကို ဆက်လက်ပုံဖော်လျက်ရှိသည်။
ပိုမိုပြည့်စုံသော ပြည်ထောင်စုအတွက် တောင်းဆိုမှုနှင့် ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ကတိသစ္စာ
Semiquincentennial သည် သမိုင်းကို ပြန်လည်အမှတ်ရခြင်းမျှသာ မဟုတ်ဘဲ အနာဂတ်ကို ရှေ့ရှုသော ကတိကဝတ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ဆွေးနွေးမှုများနှင့် လူမှုအကျိုးပြုလုပ်ငန်းများကို အားပေးအားမြှောက်ပြုခဲ့သော အမေရိကန်မွတ်စလင်မ် အသိုင်းအဝိုင်းသည် ကွဲပြားမှုများကြားတွင် စည်းလုံးညီညွတ်ရေးအတွက် အားကောင်းသော ပုံစံတစ်ခုကို ပေးပါသည်။
အမှတ်သညာ (Identity)၊ ပါဝင်ခွင့်နှင့် အရပ်ဘက်လွတ်လပ်ခွင့်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို မကြာခဏ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခဲ့ရသော အသိုင်းအဝိုင်းအနေဖြင့် အမေရိကန်မွတ်စလင်မ်များသည် နိုင်ငံ၏ ခက်ခဲသော အတိတ်ကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရန်နှင့် မျှော်လင့်ချက်ရှိသော အနာဂတ်ကို သတ်မှတ်ရန်အတွက် ထူးခြားသော အနေအထားတွင် ရှိနေပါသည်။ ၎င်းတို့သည် မိမိတို့၏ ဘာသာတရားနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသားဖြစ်မှု နှစ်ခုစလုံးတွင် အပြည့်အဝ နေထိုင်နိုင်ကြောင်း နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ပြသနေပြီး၊ ပြည်ထောင်စု၏ လွတ်လပ်မှုနှင့် တရားမျှတမှုဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်၏ စစ်မှန်သော အလားအလာကို လက်တွေ့ကျင့်သုံးနေကြသည်။
၂၅၀ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့သည် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရှိ "We the People (ကျွန်ုပ်တို့ ပြည်သူများ)" တွင် ဘာသာ၊ လူမျိုး၊ နောက်ခံအားလုံး ပါဝင်ကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် နိုင်ငံသားအားလုံးကို ဖိတ်ခေါ်ခြင်းဖြစ်ပြီး၊ နောက်ထပ် နှစ် ၂၅၀ အတွက် လွတ်လပ်မှု၏ ကောင်းချီးမင်္ဂလာကို အာမခံပေးခြင်း ဖြစ်သည်။
မှတ်ချက်:
ဤအမြင်ကို အမေရိကန်နိုင်ငံသားဖြစ်ပြီး လက်ရှိ စစ်မှုထမ်းနေသော သားတစ်ဦး ၏ မိဘ အနေဖြင့် လေးနက်သော ဂုဏ်ယူမှုဖြင့်ရေးသားခဲ့ပါသည်။

သူ၏ ကတိကဝတ်နှင့် ယူနီဖောင်းဝတ်ဆင်ထားသော အခြားသော မွတ်စလင်မ်နိုင်ငံသားများစွာ၏ ကတိကဝတ်သည် ဤနိုင်ငံ၏ စံနှုန်းများအတွက် ပေးဆပ်ခြင်းဟူသော ရေရှည်တည်တံ့သော အမေရိကန်ဓလေ့ကို နေ့စဉ်နှင့်အမျှ သက်သေပြနေမှာဖြစ်ပါသည်။

No comments:

Post a Comment

Who Are They? American Muslims and the Nation's 250-Year Identity Test

ပြည်ထောင်စုဆီသို့ နှစ် ၂၅၀ ခရီး ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ကျရောက်မည့် Semiquincentennial (၂၅၀ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့) အတွက် နိုင်ငံက ပြင...