အိမ့်မက်လှလှ မက်ချင်တယ်

အိမ့်မက်လှလှ မက်ဖို့ရာ ငြိမ်းချမ်း ပျော်ရွှင်မှုလေးတော့ ရှိဖို့လိုပါတယ်။ အဂ္ဂ

မြန်မာ့စစ်အုပ်စု စစ်ရှုံးပြီးနောက် တိုင်းပြည်တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုစနစ် ပုံဖော်ရေးအတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် အဆင့်ဆင့် လုပ်ဆောင်သင့်သည့် အစီအစဉ်

ဤအစီအစဉ်သည်

မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိ အခြေအနေများ၊ ရှုပ်ထွေးမှုများ၊ အခက်အခဲများကို နားလည်သဘောပေါက်ပြီး လက်တွေ့ကျပြီး ရေရှည်တည်တံ့မည့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု တည်ထောင်ရေးအတွက် အထောက်အကူ ပြုနိုင်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။ အစီအစဉ်သည် အရေးကြီးသော ကဏ္ဍများစွာကို ရှေ့နောက် ညီညွတ်စွာ၊ တဆက်တည်း ပြည့်စုံစွာ ဖော်ညွှန်းထားပြီး အောက်ပါ အဆင့်များအတိုင်း စနစ်တကျ လုပ်ဆောင်သွားရန် လမ်းညွှန်ထားပါသည်။

အဆင့် (၁) - ချက်ချင်း တည်ငြိမ်ရေး ရယူခြင်း (စစ်ရှုံးပြီး ရက်ပိုင်း/လပိုင်း အတွင်း)

ဤအဆင့်သည် စစ်အုပ်စု စစ်ရှုံးပြီးနောက် နိုင်ငံတော်၏ ချက်ချင်းတည်ငြိမ်ရေးကို ဦးစွာရယူရန် အဓိကထားပါသည်။

 * အရေးပေါ် အစိုးရ ဖွဲ့စည်းခြင်း:

   * လက်ရှိ အတိုက်အခံ နိုင်ငံရေးအင်အားစုများ (NUG၊ CRPH)၊ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ (EAOs)၊ အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်း (CSOs) များ၊ ဥပဒေပညာရှင်များ၊ ပညာတတ်များ အပါအဝင် အားလုံးပါဝင်သော ညွန့်ပေါင်း အစိုးရ သို့မဟုတ် ယာယီ အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီကို ချက်ချင်း ဖွဲ့စည်းရမည်။

   * ဤအစိုးရ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ နိုင်ငံကို ယာယီ တည်ငြိမ်အောင် ထိန်းသိမ်းရန်၊ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ပေးရန်၊ ရွေးကောက်ပွဲများ ပြန်လည် ကျင်းပရန် လမ်းကြောင်း ဖော်ဆောင်ရန် ဖြစ်သည်။

   * စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု မလိုလားသော အစိုးရဝန်ထမ်းများ၊ ရဲများ၊ စစ်သားဟောင်းများ စသည်တို့ကို ပြန်လည်စုစည်း၍ ယာယီအစိုးရ လက်အောက်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်စေရန် စီစဉ်ရမည်။

 * အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနှင့် လုံခြုံရေး တည်ဆောက်ခြင်း:

   * တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် အပစ်အခတ် ချက်ချင်း ရပ်စဲရေးကို EAOs များအားလုံးနှင့် ညှိနှိုင်း သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုး ရမည်။

   * စစ်တပ်နှင့် ဆက်နွယ်သော လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများအားလုံးကို လက်နက်စွန့်စေပြီး ဖျက်သိမ်းရမည်။

   * ဒေသအလိုက် လုံခြုံရေး တည်ဆောက်ရန်အတွက် EAOs များ ပါဝင်သော ပူးပေါင်း လုံခြုံရေး ကော်မတီများ ဖွဲ့စည်းပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ပြန်လည် ဖွဲ့စည်း တည်ဆောက်ရမည်။ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားများ အားလုံးကို လွှတ်ပေးရမည်။

   * လူမျိုးရေး ဘာသာရေး အခြေပြု ပဋိပက္ခများ မဖြစ်ပွားစေရန် ကာကွယ် တားဆီးရမည်။

 * လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီ ပေးခြင်း:

   * စစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်များ၊ အိုးအိမ် စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရသူများ အတွက် အရေးပေါ် စားနပ်ရိက္ခာ၊ ဆေးဝါး၊ ယာယီအိုးအိမ်များ အမြန်ဆုံး ထောက်ပံ့ ပေးရမည်။

   * နိုင်ငံတကာ အကူအညီ အဖွဲ့အစည်းများ၊ အလှူရှင်များနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ပြီး အကူအညီများ စနစ်တကျ ဖြန့်ဝေနိုင်ရန် စီစဉ်ရမည်။

   * ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု၊ ပညာရေး အပိုင်းများတွင်လည်း အကူအညီများ အလျင်အမြန် ပေးအပ်ရမည်။

အဆင့် (၂) - နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးနှင့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး တည်ဆောက်ခြင်း (၆ လ မှ ၁ နှစ် အတွင်း)

ဤအဆင့်တွင် နိုင်ငံတော်အဆင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ပြီး အမျိုးသားညီညွတ်ရေး တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။

 * အားလုံးပါဝင်သော နိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးပွဲများ စတင်ခြင်း:

   * နိုင်ငံရေး ပါတီများ၊ EAOs များ၊ CSOs များ၊ စစ်ရှုံးသော စစ်တပ် ကိုယ်စားလှယ်များ အပါအဝင် သက်ဆိုင်သူ အားလုံး ပါဝင်သည့် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲများ စတင်ရမည်။

   * ဆွေးနွေးပွဲများတွင် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု စနစ်၏ အခြေခံမူများ၊ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ၊ အာဏာခွဲဝေမှု၊ နယ်မြေ သတ်မှတ်မှု၊ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ အခွင့်အရေး၊ လူ့အခွင့်အရေး၊ တရားမျှတရေး ကိစ္စရပ်များကို အဓိက ဆွေးနွေးရမည်။

   * နိုင်ငံတကာ အတွေ့အကြုံရှိသော ကျွမ်းကျင်သူများ၊ ကြားဝင် ညှိနှိုင်းပေးနိုင်သော အဖွဲ့အစည်းများ၏ အကူအညီကို ရယူနိုင်ပါသည်။

 * အမျိုးသား ညီညွတ်ရေးနှင့် ပြန်လည်ရင်ကြားစေ့ရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်း:

   * တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများအကြား ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရန်၊ သမိုင်းကြောင်းဆိုင်ရာ နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းများကို ဖြေရှင်းရန် အမျိုးသား ညီညွတ်ရေး ကော်မတီများ ဖွဲ့စည်းပြီး အသိပညာပေး လုပ်ငန်းများ၊ ဆွေးနွေးပွဲများ ကျင်းပရမည်။

   * စစ်အာဏာသိမ်းမှု နှင့် ဆက်နွယ်သော လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ၊ ရာဇဝတ်မှုများ အတွက် မှန်ကန်သော တရားမျှတမှု ဖော်ဆောင်ပေးရန် ယန္တရားများ စတင် တည်ထောင်ရမည်။ အမှန်တရား ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရေး ကော်မရှင်၊ လျော်ကြေးပေးရေး အစီအစဉ်များ စသည်တို့ကို စဉ်းစားနိုင်သည်။

   * ပညာရေး သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများကို ပြန်လည် သုံးသပ်ပြီး ညီညွတ်ရေးကို အားပေးသော၊ တိုင်းရင်းသားများ အားလုံးကို လေးစားသော အကြောင်းအရာများ ထည့်သွင်း ပြောင်းလဲရမည်။ မီဒီယာများတွင်လည်း ညီညွတ်ရေးကို မြှင့်တင်သော အစီအစဉ်များ ထုတ်လွှင့် ပြသစေရမည်။

အဆင့် (၃) - ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲခြင်း နှင့် နယ်မြေ သတ်မှတ်ခြင်း (၁ နှစ် မှ ၂ နှစ် အတွင်း)

ဤအဆင့်သည် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သော ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲခြင်းနှင့် နယ်မြေသတ်မှတ်ခြင်း လုပ်ငန်းများ လုပ်ဆောင်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

 * ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲရေး ကော်မတီ ဖွဲ့စည်းခြင်း:

   * နိုင်ငံရေး ပါတီများ၊ EAOs များ၊ CSOs များ၊ ဥပဒေပညာရှင်များ၊ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင်သော ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲရေး ကော်မတီကို ဖွဲ့စည်းရမည်။

   * ကော်မတီတွင် ကျွမ်းကျင်သူများ ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံတကာ ဖက်ဒရယ် စနစ်ဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများကို လေ့လာ သုံးသပ်ရမည်။

   * ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ မူကြမ်းကို ပြည်သူလူထု တစ်ရပ်လုံးနှင့် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးပြီး သဘောထား ရယူရမည်။

 * နယ်မြေ ခွဲခြား သတ်မှတ်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ် စတင်ခြင်း:

   * ပြည်နယ်များ/တိုင်းများ၏ နယ်နိမိတ်များ၊ ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသများ၏ နယ်နိမိတ်များကို တိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ၏ သမိုင်းကြောင်း၊ လူမျိုးစုများ နေထိုင်မှု အချိုးအစား၊ ပထဝီဝင် အနေအထား၊ စီးပွားရေး အချက်အလက်များ စသည်တို့ကို အခြေခံ၍ ညှိနှိုင်း သတ်မှတ်ရမည်။

   * နယ်မြေ ကိစ္စသည် အလွန် အရေးကြီးပြီး အထိမခံနိုင်သော ကိစ္စဖြစ်သောကြောင့် အားလုံး ပါဝင်သော ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု၊ သည်းခံ နားလည်မှု၊ အပေးအယူ လုပ်နိုင်မှု တို့ဖြင့် ဆောင်ရွက်ရမည်။

   * နယ်မြေ သတ်မှတ်ရေး မူဘောင်များ၊ နည်းဥပဒေများကို ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွင် ထည့်သွင်း ပြဌာန်းပေးရမည်။

 * သယံဇာတ ခွဲဝေ မျှဝေရေး စနစ် ချမှတ်ခြင်း:

   * ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု စနစ်တွင် သယံဇာတများ ခွဲဝေ မျှဝေရေး စနစ်သည် အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်သည်။ ပြည်ထောင်စု အစိုးရ နှင့် ပြည်နယ်/တိုင်း အစိုးရများ အကြား သယံဇာတ အခွန်အခများ၊ အကျိုးအမြတ်များ ခွဲဝေ ယူခွင့်ကို မျှတစွာ သတ်မှတ် ပြဌာန်းပေးရမည်။

   * သယံဇာတ ကြွယ်ဝသော ဒေသများအတွက် အထူး အခွင့်အရေးများ၊ ရန်ပုံငွေများ ထားရှိပေးရန် စဉ်းစားနိုင်သည်။ ဒေသခံများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ဦးစားပေးသော မူဝါဒများ ချမှတ်ရမည်။

အဆင့် (၄) - ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပခြင်း နှင့် ဖက်ဒရယ် အစိုးရ တည်ထောင်ခြင်း (၂ နှစ် မှ ၃ နှစ် အတွင်း)

ဤအဆင့်တွင် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ အတည်ပြုပြီးနောက် ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပ၍ ဖက်ဒရယ် အစိုးရ တည်ထောင်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

 * လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပခြင်း:

   * ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ အတည်ပြုပြီးနောက် ပါတီစုံ ဒီမိုကရေစီ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲကို တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတစွာ ကျင်းပရမည်။

   * ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ကို လွတ်လပ်ပြီး ဘက်မလိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်များဖြင့် ဖွဲ့စည်းရမည်။ မဲပေးနိုင်သော အသက် ပြည့်ပြီးသူတိုင်း မဲပေးနိုင်ရန် စီစဉ်ပေးရမည်။

   * နိုင်ငံတကာ ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့် လေ့လာရေး အဖွဲ့များ ဖိတ်ခေါ်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပကြောင်း သေချာစေရမည်။

 * ဖက်ဒရယ် အစိုးရ နှင့် ပြည်နယ်/တိုင်း အစိုးရများ ဖွဲ့စည်းခြင်း:

   * ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်များအရ ဖက်ဒရယ် လွှတ်တော်၊ ပြည်နယ်/တိုင်း လွှတ်တော်များကို ဖွဲ့စည်းရမည်။

   * လွှတ်တော်များမှ သမ္မတ၊ ဝန်ကြီးချုပ် စသည်တို့ကို ရွေးချယ် တင်မြှောက်ပြီး ဖက်ဒရယ် အစိုးရ နှင့် ပြည်နယ်/တိုင်း အစိုးရများကို ဖွဲ့စည်း တည်ထောင်ရမည်။

   * အစိုးရ ယန္တရားများ၊ ဝန်ကြီးဌာနများကို ဖက်ဒရယ် စနစ်နှင့် ကိုက်ညီအောင် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်း တည်ဆောက်ရမည်။ ဗဟိုဦးစီးစနစ်မှ ဗဟိုနှင့် ပြည်နယ် အာဏာခွဲဝေသော စနစ်သို့ အသွင်ကူးပြောင်း ရမည်။

 * တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး နှင့် တရားစီရင်ရေး စနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲခြင်း:

   * လွတ်လပ်သော တရားစီရင်ရေး မဏ္ဍိုင် တည်ဆောက်ရန် တရားရုံးများကို အဆင့်ဆင့် ပြန်လည် ဖွဲ့စည်းရမည်။ တရားသူကြီးများကို အရည်အချင်း ပြည့်မီသော၊ ဘက်မလိုက်သော ပုဂ္ဂိုလ်များဖြင့် ခန့်အပ်ရမည်။

   * ဥပဒေ စိုးမိုးရေးကို အားကောင်းစေရန် ရဲတပ်ဖွဲ့ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲပြီး လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားသော၊ ပြည်သူကို အကာအကွယ်ပေးသော ရဲတပ်ဖွဲ့ ဖြစ်လာစေရန် လေ့ကျင့် သင်ကြားပေးရမည်။

   * တရားရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေများကို ဖက်ဒရယ် စနစ် နှင့် ကိုက်ညီအောင် ပြင်ဆင် ပြောင်းလဲ ပြဌာန်းရမည်။

အဆင့် (၅) - ရေရှည် တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေး နှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး (၃ နှစ် နှင့် အထက်)

ဤအဆင့်သည် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို ရေရှည်တည်တံ့အောင် ထိန်းသိမ်းပြီး တိုင်းပြည်ကို ဘက်စုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

 * အမျိုးသား ပြန်လည်ရင်ကြားစေ့ရေး နှင့် တရားမျှတရေး လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆက်လက် အားပေးခြင်း:

   * လူမျိုးစုများ အကြား ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရန်၊ သမိုင်းကြောင်းဆိုင်ရာ အမုန်းတရားများ လျော့ပါးစေရန် ရေရှည် အမျိုးသား ပြန်လည် ရင်ကြားစေ့ရေး အစီအစဉ်များ စဉ်ဆက်မပြတ် ဆောင်ရွက်ရမည်။

   * လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ၊ ရာဇဝတ်မှုများ အတွက် တရားမျှတမှု ဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများကို ဥပဒေ နှင့် အညီ ဆက်လက် လုပ်ဆောင်ရမည်။ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးခြင်း၊ တရားစွဲဆိုခြင်း စသည်တို့ကို မျှတစွာ ဆောင်ရွက်ရမည်။

 * စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး နှင့် လူမှုဘဝ မြှင့်တင်ရေး:

   * တိုင်းပြည်၏ စီးပွားရေးကို ပြန်လည် တည်ဆောက်ရန် ရေရှည် စီးပွားရေး မဟာဗျူဟာ စီမံကိန်းများ ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော်ရမည်။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး၊ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်း၊ ဝန်ဆောင်မှု လုပ်ငန်း၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်း စသည်တို့ကို အားပေး မြှင့်တင်ရမည်။

   * လူမှုဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း၊ လူမှုဖူလုံရေး ကဏ္ဍများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ တိုးမြှင့် လုပ်ဆောင်ရမည်။ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှု လျှော့ချရေး၊ မညီမျှမှု လျှော့ချရေးကို ဦးစားပေးရမည်။

   * ပြည်နယ်/တိုင်း ဒေသများ အလိုက် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု မျှတစေရန် ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းများ ချမှတ်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်ရမည်။

 * ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု စနစ် ခိုင်မာအောင် တည်ဆောက်ခြင်း:

   * ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာပြီး ဖက်ဒရယ် စနစ်၏ အခြေခံမူများ အပေါ်တွင် မူတည်၍ အုပ်ချုပ်ရေး၊ ဥပဒေပြုရေး၊ တရားစီရင်ရေး မဏ္ဍိုင်များ အားကောင်းအောင် တည်ဆောက်ရမည်။

   * ဗဟို အစိုးရ နှင့် ပြည်နယ်/တိုင်း အစိုးရများ အကြား အာဏာခွဲဝေမှု၊ တာဝန် ခွဲဝေမှုများကို ရှင်းလင်းစွာ သတ်မှတ် ပြဌာန်းထားသော ဥပဒေများ နှင့် အညီ တိတိကျကျ လိုက်နာ ကျင့်သုံးရမည်။

   * ဖက်ဒရယ် စနစ် နှင့် ဒီမိုကရေစီ စနစ် အလေ့အကျင့်များ ပြည်သူလူထု အကြားတွင် ပျံ့နှံ့စေရန် အသိပညာပေးရေး လုပ်ငန်းများ၊ သင်တန်းများ စဉ်ဆက်မပြတ် ဆောင်ရွက်ပေးရမည်။

ဝ ဒေသ၏ အနာဂတ်

ဝ ဒေသသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်သစ်တွင် မည်သို့ ဖြစ်လာနိုင်မည် ဆိုသည်ကို အတိအကျ ခန့်မှန်းရန် ခက်ခဲသော်လည်း ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အခြေအနေများကို သုံးသပ်တင်ပြပါမည်။

 * ဝ ဒေသ၏ လက်ရှိ အနေအထားနှင့် ထူးခြားမှု

   * ဝ ဒေသသည် ဗဟိုအစိုးရ၏ တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် မရှိဘဲ ဝ ပြည်နယ် (State of Myanmar Special Region 2) အဖြစ် UWSA မှ အဓိက ထိန်းချုပ်ထားပြီး ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ရရှိထားသော ဒေသဖြစ်သည်။

   * UWSA သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အင်အားအကြီးဆုံး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်ပြီး ဒေသတွင်း အုပ်ချုပ်ရေး၊ လုံခြုံရေး၊ စီးပွားရေးတို့ကို ကိုယ်ပိုင် စီမံခန့်ခွဲလျက်ရှိပါသည်။

   * ဝ ဒေသသည် ဘာသာစကား၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ လူမှုရေး စသည့် အပိုင်းများတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အခြားဒေသများနှင့် မတူကွဲပြားသော လက္ခဏာရပ်များ ရှိပါသည်။

 * ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်တွင် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အခန်းကဏ္ဍများ

   * ပြည်နယ် အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်း: ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်၏ အခြေခံမူများအရ ဝ ဒေသသည် ပြည်နယ်တစ်ခုအဖြစ် တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခံရရန် တောင်းဆိုနိုင်ပြီး အခြား ပြည်နယ်များနှင့် တန်းတူ အခွင့်အရေးများ ရရှိနိုင်ပါသည်။

   * ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ အဆင့် မြှင့်တင်ခြင်း: ပြည်နယ်အဆင့် မရရှိပါက ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ အဆင့်ကို ပိုမို တိုးမြှင့်၍ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု အတွင်း အထူး အခွင့်အရေးများ ရရှိရန် ညှိနှိုင်းနိုင်ပါသည်။

   * အထူး အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသ အဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်း: ဝ ဒေသ၏ ထူးခြားသော အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ထည့်သွင်း စဉ်းစား၍ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု အတွင်း အထူး အုပ်ချုပ်ရေး ဒေသ အဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းသည်လည်း ဖြစ်နိုင်ချေ တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ဤအဆင့်သည် ပြည်နယ် သို့မဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ ဒေသ အဆင့်တို့ထက် လွတ်လပ်ခွင့် နှင့် ကိုယ်ပိုင် အုပ်ချုပ်ခွင့် အာဏာများ ပိုမို ရရှိနိုင်ပါသည်။

 * အဆုံးအဖြတ်ပေးမည့် အချက်များ

   * ဝ ဒေသ ခေါင်းဆောင်မှု (UWSA) ၏ ဆန္ဒသဘောထား

   * ဖက်ဒရယ် အစိုးရ နှင့် အခြား တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းများ၏ သဘောထား

   * ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွင် ပြဌာန်းချက်များ

   * လက်တွေ့ ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှု ရလဒ်များ

 * နိဂုံးချုပ်

   ဝ ဒေသ၏ အနာဂတ်သည် အထက်ပါ အချက်များအပေါ် မူတည်၍ ပြောင်းလဲနိုင်ပါသည်။ အဓိကမှာ ဝ ဒေသ ခေါင်းဆောင်မှု၊ ဖက်ဒရယ် အစိုးရ၊ အခြား တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်းများ အားလုံး ညှိနှိုင်း ဆွေးနွေးမှုများမှတစ်ဆင့် အကောင်းဆုံး အဖြေကို ရှာဖွေရန် ဖြစ်ပါသည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်များနှင့် ပြည်ထောင်စု တပ်မတော် ပြောင်းလဲရေး

တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း (EAOs) များနှင့် ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ကို မည်သို့ ပြောင်းလဲသင့်သနည်း ဆိုသည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးတွင် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။

 * ပြောင်းလဲသင့်သည့် အခြေခံမူများနှင့် ရှုထောင့်များ

   * ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ခြင်း: နှစ်ပေါင်းများစွာ အပြန်အလှန် မယုံကြည်မှုများ၊ ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့သော သမိုင်းကြောင်းကို ကျော်လွှားရန် နှစ်ဖက်စလုံးမှ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

   * အားလုံးပါဝင်မှု: ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် EAOs များအားလုံး၊ ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်၊ နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ အရပ်ဘက် လူမှုအဖွဲ့အစည်းများ၊ ပြည်သူလူထု အားလုံး ပါဝင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

   * ဖက်ဒရယ်စနစ်၏ အခြေခံမူများနှင့် လျော်ညီမှု: ပြောင်းလဲရေးသည် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်၏ အခြေခံမူများနှင့် ကိုက်ညီရန် လိုအပ်ပါသည်။

   * ပရော်ဖက်ရှင်နယ် တပ်မတော် တည်ဆောက်ခြင်း: ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်သည် ခေတ်မီ၊ နိုင်ငံရေးနှင့် ကင်းကွာသော၊ လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားသော ပရော်ဖက်ရှင်နယ် တပ်မတော် ဖြစ်အောင် တည်ဆောက်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။

   * လုံခြုံရေးကဏ္ဍ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး (SSR): လုံခြုံရေးကဏ္ဍ တစ်ခုလုံးကို ခြုံငုံပြီး ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်ပါသည်။

 * အဆင့်ဆင့် ဆောင်ရွက်သင့်သော လုပ်ငန်းစဉ်များ

   * အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်များ ခိုင်မာအောင် တည်ဆောက်ခြင်း: EAOs များအားလုံးနှင့် အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်များ ခိုင်မာအောင် တည်ဆောက်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

   * ပူးတွဲ လုံခြုံရေး ယန္တရားများ တည်ထောင်ခြင်း: နှစ်ဖက်စလုံးမှ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရန် ပူးတွဲ လုံခြုံရေး ယန္တရားများ တည်ထောင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

   * တပ်ဖွဲ့ဝင်များ လျှော့ချရေး နှင့် စုစည်းရေး အစီအစဉ်များ (DDR): ရေရှည် တည်တံ့မည့် ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက် EAOs များ၏ တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အားကို တဖြည်းဖြည်း လျှော့ချပြီး စနစ်တကျ စုစည်းရေး အစီအစဉ်များ ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ DDR လုပ်ငန်းစဉ်တွင် -

     * တပ်ဖွဲ့ဝင် စာရင်း ကောက်ယူခြင်း နှင့် မှတ်ပုံတင်ခြင်း

     * လက်နက် စွန့်လွှတ်ခြင်း နှင့် စုသိမ်းခြင်း

     * တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပြန်လည် ထူထောင်ရေး နှင့် ပေါင်းစည်းရေး (ပညာရေး အခွင့်အလမ်းများ ၊ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း သင်တန်းများ ၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ ၊ ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်တွင် ပေါင်းစည်းရေး)

   * တပ်မတော် ဖွဲ့စည်းပုံ နှင့် အခန်းကဏ္ဍ ပြန်လည် သတ်မှတ်ခြင်း: ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု စနစ်နှင့် လျော်ညီသော တပ်မတော် ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြန်လည် သတ်မှတ်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။

   * တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး နှင့် အရပ်ဘက် ထိန်းချုပ်မှု အားကောင်းစေခြင်း: လုံခြုံရေးကဏ္ဍတွင် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး နှင့် အရပ်ဘက် ထိန်းချုပ်မှု အားကောင်းစေရန် အထူး အရေးကြီးပါသည်။

   * အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေး နှင့် ညီညွတ်ရေးကို အားပေးမြှင့်တင်ခြင်း: တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုများအကြား ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရန် အမျိုးသား ရင်ကြားစေ့ရေး နှင့် ညီညွတ်ရေးကို အားပေးမြှင့်တင်ရမည် ဖြစ်ပါသည်။

 * အခက်အခဲများနှင့် စိန်ခေါ်မှုများ

   * နှစ်ဖက်စလုံး၏ သဘောထားကွဲလွဲမှုများ

   * အရင်းအမြစ် လိုအပ်ချက်

   * အချိန်ကာလ ကြာမြင့်မှု

   * နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှု အန္တရာယ်

 * နိဂုံးချုပ်

   တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ကို ပြောင်းလဲခြင်းသည် စိန်ခေါ်မှုများစွာ ရှိသော်လည်း မဖြစ်မနေ လုပ်ဆောင်ရမည့် လုပ်ငန်းစဉ် တစ်ရပ် ဖြစ်ပါသည်။ အားလုံးပါဝင်သော ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ၊ အပေးအယူ လုပ်မှုများဖြင့် ရေရှည် တည်တံ့မည့် ငြိမ်းချမ်းရေး နှင့် ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုစနစ်ကို အောင်မြင်စွာ တည်ဆောက်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ပါသည်။

အချိန်တိုအတွင်း အမှာအယွင်းနည်းစွာ စီးပွားရေးနှင့် ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရေတို ရေရှည် မဟာဗျူဟာ

စီးပွားရေးနှင့် ဘက်စုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို အချိန်တိုအတွင်း အမှာအယွင်းနည်းစွာ အောင်မြင်စေရန် ရေတိုရေရှည် မဟာဗျူဟာ ချမှတ်ခြင်းသည် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။

 * အပိုင်း (၁) - ရေတို မဟာဗျူဟာ (ချက်ချင်း အကောင်အထည်ဖော်ရမည့် လုပ်ငန်းစဉ်)

   ရေတို မဟာဗျူဟာသည် ချက်ချင်း လက်ငင်း အရေးပေါ် တည်ငြိမ်အောင် လုပ်ဆောင်ရမည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ ဖြစ်ပါသည်။ အဓိက ဦးစားပေးရမည့် ကဏ္ဍများမှာ-

   * ၁။ စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှု ရယူခြင်း

     * ငွေကြေး တည်ငြိမ်အောင် ထိန်းသိမ်းခြင်း

     * အရေးပေါ် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ရယူခြင်း

     * အခြေခံ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ ပြန်လည် စတင်လည်ပတ်နိုင်ရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း

     * မရှိမဖြစ် လိုအပ်သော အခြေခံ အဆောက်အဦးများ ပြန်လည် တည်ဆောက်ခြင်း

   * ၂။ လူမှုရေး တည်ငြိမ်မှု ရယူခြင်း

     * လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ဖြန့်ဝေခြင်း

     * အခြေခံ လူမှုဝန်ဆောင်မှုများ ပြန်လည် စတင်ပေးခြင်း

     * အားနည်းသော လူမှုအဖွဲ့အစည်းများအား ကူညီ စောင့်ရှောက်ခြင်း

   * ၃။ အုပ်ချုပ်ရေး တည်ငြိမ်မှု ရယူခြင်း

     * ယာယီ အစိုးရ သို့မဟုတ် အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့အစည်းများ ဖွဲ့စည်းခြင်း

     * တရားဥပဒေ စိုးမိုးမှု အားကောင်းစေခြင်း

     * အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်ခြင်း

 * အပိုင်း (၂) - ရေရှည် မဟာဗျူဟာ (တည်တံ့ခိုင်မြဲသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အတွက်)

   ရေရှည် မဟာဗျူဟာသည် ရေရှည် တည်တံ့ခိုင်မြဲသော စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု နှင့် ဘက်စုံ တိုးတက်မှုကို ရရှိရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။ အဓိက ဦးစားပေးရမည့် ကဏ္ဍများမှာ-

   * ၁။ စီးပွားရေး ရေရှည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု

     * စီးပွားရေး ကဏ္ဍစုံ ပေါင်းစုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်း

     * တန်ဖိုးမြင့် ထုတ်ကုန်များ ထုတ်လုပ်ရေး နှင့် ပို့ကုန် တိုးမြှင့်ရေး

     * နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ဆွဲဆောင်ခြင်း

     * အခြေခံ အဆောက်အဦးများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် တည်ဆောက်ခြင်း

     * အသေးစား နှင့် အလတ်စား စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ (SMEs) ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် အားပေးခြင်း

     * ခိုင်မာသော မက်ခရို စီးပွားရေး မူဝါဒများ ချမှတ် အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း

   * ၂။ လူမှုရေး ရေရှည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု

     * ပညာရေး ကဏ္ဍကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲပြီး အရည်အသွေး မြှင့်တင်ခြင်း

     * ကျန်းမာရေး ကဏ္ဍကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲပြီး လူတိုင်း ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ရရှိစေရန် ဆောင်ရွက်ခြင်း

     * ကျွမ်းကျင်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး နှင့် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများ တိုးမြှင့်ခြင်း

     * လူမှုရေး ပါဝင်ပတ်သက်မှု နှင့် တန်းတူညီမျှမှု မြှင့်တင်ခြင်း

     * ဆင်းရဲမွဲတေမှု လျှော့ချရေး နှင့် လူမှုဖူလုံရေး စနစ် တည်ထောင်ခြင်း

   * ၃။ အုပ်ချုပ်ရေး ရေရှည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု

     * ဒီမိုကရေစီ အုပ်ချုပ်ရေး စနစ်ကို အားကောင်းစေခြင်း

     * တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးကို အားကောင်းစေခြင်း နှင့် တရားစီရင်ရေး လွတ်လပ်မှုကို အာမခံခြင်း

     * အုပ်ချုပ်ရေး ကောင်းမွန်မှု (Good Governance) ကို မြှင့်တင်ခြင်း

     * အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေးကို စနစ်တကျ ဆောင်ရွက်ခြင်း

     * ဒေသန္တရ အုပ်ချုပ်ရေး အားကောင်းစေခြင်း

 * အမှာအယွင်း နည်းပါးစေရန် လုပ်ဆောင်သင့်သည့် အချက်များ

   * သေချာစွာ စီမံကိန်း ရေးဆွဲခြင်း နှင့် အချက်အလက် အပေါ် အခြေခံသော ဆုံးဖြတ်ချက်များ ချမှတ်ခြင်း

   * ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးခြင်း

   * အဆင့်ဆင့် အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း နှင့် ရှေ့ပြေး စီမံကိန်းများ စတင်ခြင်း

   * တိုးတက်မှုကို စောင့်ကြည့်လေ့လာခြင်း နှင့် ပြန်လည် သုံးသပ်ခြင်း

   * ပွင့်လင်းမြင်သာမှု နှင့် တာဝန်ခံမှု ရှိသော အုပ်ချုပ်ရေး စနစ်ကို ကျင့်သုံးခြင်း

   * အန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှု (Risk Management) ကို ထည့်သွင်း စဉ်းစားခြင်း

အထူး သတိပြုရမည့် အချက်များ

 * သည်းခံခြင်း၊ နားလည်ခြင်း၊ အပေးအယူလုပ်ခြင်း: ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တည်ထောင်ခြင်းသည် ရေရှည် လိုအပ်သော လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ပြီး အချိန်ယူရမည်။ သက်ဆိုင်သူ အားလုံး သည်းခံခြင်း၊ နားလည်ခြင်း၊ အပေးအယူလုပ်ခြင်း စိတ်ဓာတ်များ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါသည်။

 * ပြည်သူလူထု အားလုံး ပါဝင်မှု: ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တည်ထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ် တစ်ခုလုံးတွင် ပြည်သူလူထု အားလုံး တက်ကြွစွာ ပါဝင်နိုင်ရန် အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီးပေးရမည်။ လူထု ဆန္ဒခံယူပွဲများ၊ အကြံပြုပွဲများ၊ ဆွေးနွေးပွဲများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပြုလုပ်ပေးရမည်။

 * နိုင်ငံတကာ အကူအညီ နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု: မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စု တည်ထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်း၏ အကူအညီ နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသည် အရေးကြီးပါသည်။ ကုလသမဂ္ဂ၊ အာဆီယံ၊ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံများ၊ အလှူရှင် နိုင်ငံများ စသည်တို့နှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်ရမည်။

နိဂုံးချုပ်

ဤ မဟာဗျူဟာ အစီအစဉ် တစ်ရပ်လုံးကို စနစ်တကျ အကောင်အထည်ဖော်ခြင်းဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် ငြိမ်းချမ်းသာယာဝပြောသော၊ တရားမျှတသော ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ကို တည်ထောင်နိုင်မည်ဟု ယုံကြည်ပါသည်။ အဓိက အရေးကြီးဆုံးမှာ စိတ်ရှည်သည်းခံမှု၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု နှင့် စနစ်တကျ စီမံခန့်ခွဲမှုတို့ဖြင့် ဤ မဟာဗျူဟာများကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ဖြစ်ပါသည်။ ဤအစီအစဉ်သည် အချိန်ကာလ၊ အခြေအနေပေါ် မူတည်၍ လိုအပ်သလို ပြုပြင်ပြောင်းလဲနိုင်သော သဘောသဘာဝ ရှိပါသည်။

Myanmar's Future and Critical Resources

To those with influence within the American government:

The time for decisive action on Myanmar is now. The future of the country hinges on your willingness to step forward and advocate for its people. Uncertainty should not be a barrier to action. We urge you to engage with the American government, even if you are unsure of the process. They will provide guidance on how to legally represent and champion our cause. Remember, determination is the key to achieving the seemingly impossible.

Myanmar's strategic importance extends beyond its humanitarian crisis. The nation possesses a wealth of natural resources, most notably its critical role in the global supply of heavy rare earth elements (HREEs). Here’s a breakdown:

Myanmar's Critical Resources:

 * Heavy Rare Earth Elements (HREEs):

   * Myanmar is a primary source of HREEs, including dysprosium and terbium, vital for advanced technologies like electric vehicles and wind turbines.

   * Concentrated mining in Kachin State supplies approximately 50% or more of the global HREE demand.

   * Environmental damage from current mining practices is a significant concern.

   * The majority of these resources are exported to China, which dominates global rare earth processing.

 * Other Resources:

   * Significant reserves of tin and tungsten.

   * Deposits of gold, copper, and gemstones, including high-quality rubies and jade.

   * Historically valuable forestry resources, now facing depletion.

Key Considerations:

 * Political instability directly impacts resource extraction and trade.

 * The environmental consequences of resource exploitation demand immediate attention.

 * Economic dependence on resource exports creates vulnerabilities.

The Urgency:

Myanmar's HREE contribution is critical, supplying a substantial portion of the world's demand for elements essential to green technologies. However, this resource wealth is intertwined with complex political, economic, and environmental challenges.

We implore you to recognize the urgency of this situation. Your determination and action can significantly influence the course of Myanmar's future. Do not allow hesitation to impede progress.

For detailed and current data, please consult resources such as the U.S. Geological Survey (USGS) and the International Energy Agency (IEA)."