(၁) တိုင္းေဒသၾကီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြကို သမၼတက ခန္႕မယ္ လို႕ သိရတယ္ ၊ သမၼတ နဲ႕ တိုင္းေဒသၾကီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္တို႕ ကို ဆက္သြယ္ထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ဖြဲစည္းပံုအေျခခံမွာပါ ရွိလား၊ သူတို႕ ကို ဘယ္လိုဆက္သြယ္ေပးထားလဲ....
(၂) ေအ ဆိုတဲ့ ပါတီက တိုင္းေဒသၾကီးတစ္ခုမွာ ဥပမာ အျပတ္အသက္ အႏိုင္ရတယ္ဆိုပါေတာ့၊ တိုင္းေဒသၾကီး အတြင္းမွာ အမတ္အမ်ားစုက ေအ ဆိုတဲ့ ပါတီက ရေနတယ္၊ ဒါပင္မဲ့ သမၼတ က တိုင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ထဲက တပ္မေတာ္ ကိုယ္စာလွည္ကို ေရြးျပီး တိုင္းေဒသၾ႕ကီး ၀န္ၾ႕ကီးခ်ဳပ္ ခန္႕တယ္ဆိုရင္ ရလား၊
(၃) ရန္ကုန္တိုင္းလို တိုင္းေဒသၾကီးမွာ ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး အခြန္ေတြ၊ အျမတ္ခြန္ေတြ၊ ယစ္မ်ိဳးခြန္ေတြ အမ်ားၾကီးရမယ္ ၊ ဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ခြဲေ၀ေပးမည့္ ဘက္ဂ်က္က ေလ်ာ့ ရလာမွာလား၊
(၄) ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက ဆိပ္ကမ္းၾ႕ကီးေတြက ရန္ကုန္မွာ လက္ရွိ တည္ရွိေနေတာ့ အေျခခံဥပေဒက ေပးတဲ့ အခြင့္အေရးက ဆိပ္ကမ္းခြန္ကို ရန္ကုန္တိုင္ေဒသၾ႕ကီး ကဘဲ ရယူခြင့္ရွိလာမလား၊
(၅) ႏိုင္ငံေတာ္ လံုျခံေရးအရ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ေကာင္စီက ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ရဲ႕ လြဲအပ္ခ်က္အရ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေျပာင္းရင္ ဖြဲစည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ တရာရံုး နဲ႕ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ ေတြ ပါတဲ့ တရားစီရင္ေရး အဖြဲ႕ ေတြပါ ပ်က္သလား ၊
(၆) ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒ ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ၃၇၆ အရ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ထားရွိရန္ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ကို လိုအပ္လို႕ ၾကိဳဖမ္းထားမယ္ဆိုရင္ (၁) တရားသူၾကီး၏ ခ်ဳပ္မိန္႕လိုပါသလား (၂) ပုဒ္မ တစ္စံုတစ္ခု မတင္ဘဲ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ထိ ဖမ္းထားခြင့္ရွိသလဲ ၊ ၄င္း အခြင့္ အာဏာက ျပည္ထဲေရး လက္ထဲမွာရွိမွာလား ၊ တိုင္းေဒသၾကီး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လက္ထဲမွာ ရွိမွာလား ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ လက္ထဲမွာလား၊
(၇) ပင္လယ္ ကမ္းရိုးတန္း ရွိတဲ့ တိုင္းေတြ ဟာ ပုဒ္မ ၂၅၄ အရ သတ္မွတ္ေရပိုင္နက္အကြာ အေ၀းအတြင္း ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း အေပၚ တြင္ စည္းၾကပ္ေကာက္ခံ ႏိုင္သည္ လို႕ ဆိုထားေတာ့ ကမ္းနီးငါးဖမ္းလုပ္ငန္းကို ဆိုလိုတာလား၊ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းလုပ္ငန္းကို ဆိုလိုပါသလား၊ ကမ္းေ၀းဆိုရင္ ယခုခြင့္ျပဳထားသည္ Fishing Right ဒါမွ မဟုတ္ ယခင္ တိုင္းေတြက တိုက္ရိုက္ခြင့္ျပဳသည့္ ေဒၚလာျပတ္ ျပည္ပ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းေတြ ပါအခြန္စည္းၾကပ္ခြင့္ ရွိလာမလား၊
(ဂ) ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အဓိက နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ရွိတဲ့ တိုင္းေဒသၾကီးေတြဟာ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ခြန္ေတြကို ရယူ သံုးစြဲခြင့္ရွိလာမလား၊ ဥမာ - မူစယ္ နမ့္ခမ္း၊ လိုင္စာ၊ က်ိဳင္းတုန္၊ ျမ၀တီ၊ တမူး၊ ဘူးသီးေတာင္ ၊
(၉) တိုင္းေဒသၾကီး အတြင္းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ စည္းၾကပ္ခြန္မ်ား ကို ျပည္ပ ေငြ ေဒၚလာေငြျဖင့္ ေကာက္ခံခြင့္ရွိလာမလား ဥပမာ ႏိုင္ငံျခားမွ ရင္ႏွီးထားေသာ ေဟာ္တယ္ စသည္ျဖင့္၊
(၁၀) တိုင္ရင္သားအေရးကိစၥေတြ ကို ျပည္ေထာင္စုလြတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္တဲ့ အခါ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စာလွည္မ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ရွိသလား၊
၄င္းတိုင္းရင္းသာေတြဟာ လူနဲစုျဖစ္ေနမည္ဆိုပါက ၄င္းတို႕အခြင့္အေရးကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ေပးထားပါသလဲ၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေတာ္အပါအ၀င္၊
( ၄င္း ေမးခြန္းကို ေမးရသည္မွာ တိုင္းရင္သားေရးရာ ကိုယ္စာလွည္ေတြဟာ တိုင္းေဒသၾကီး မ်ားတြင္သာ ပါ၀င္သည့္အတြက္ ၄င္းတို႕ ၏ အခြင္းေရးေတာင္းဆိုပိုင္ခြင့္ေတြဟာ တိုင္းေဒသၾကီးလြတ္ေတာ္သည္သာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ေနသလား အေတြးေပၚအေျခခံပါသည္ )
(၂) ေအ ဆိုတဲ့ ပါတီက တိုင္းေဒသၾကီးတစ္ခုမွာ ဥပမာ အျပတ္အသက္ အႏိုင္ရတယ္ဆိုပါေတာ့၊ တိုင္းေဒသၾကီး အတြင္းမွာ အမတ္အမ်ားစုက ေအ ဆိုတဲ့ ပါတီက ရေနတယ္၊ ဒါပင္မဲ့ သမၼတ က တိုင္းေဒသၾကီး လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ထဲက တပ္မေတာ္ ကိုယ္စာလွည္ကို ေရြးျပီး တိုင္းေဒသၾ႕ကီး ၀န္ၾ႕ကီးခ်ဳပ္ ခန္႕တယ္ဆိုရင္ ရလား၊
(၃) ရန္ကုန္တိုင္းလို တိုင္းေဒသၾကီးမွာ ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး အခြန္ေတြ၊ အျမတ္ခြန္ေတြ၊ ယစ္မ်ိဳးခြန္ေတြ အမ်ားၾကီးရမယ္ ၊ ဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ခြဲေ၀ေပးမည့္ ဘက္ဂ်က္က ေလ်ာ့ ရလာမွာလား၊
(၄) ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက ဆိပ္ကမ္းၾ႕ကီးေတြက ရန္ကုန္မွာ လက္ရွိ တည္ရွိေနေတာ့ အေျခခံဥပေဒက ေပးတဲ့ အခြင့္အေရးက ဆိပ္ကမ္းခြန္ကို ရန္ကုန္တိုင္ေဒသၾ႕ကီး ကဘဲ ရယူခြင့္ရွိလာမလား၊
(၅) ႏိုင္ငံေတာ္ လံုျခံေရးအရ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး ေကာင္စီက ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ရဲ႕ လြဲအပ္ခ်က္အရ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေျပာင္းရင္ ဖြဲစည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ တရာရံုး နဲ႕ ျပည္ေထာင္စုတရားသူၾကီးခ်ဳပ္ ေတြ ပါတဲ့ တရားစီရင္ေရး အဖြဲ႕ ေတြပါ ပ်က္သလား ၊
(၆) ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရး အတြက္ အေျခခံ ဥပေဒ ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ ၃၇၆ အရ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ထားရွိရန္ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ကို လိုအပ္လို႕ ၾကိဳဖမ္းထားမယ္ဆိုရင္ (၁) တရားသူၾကီး၏ ခ်ဳပ္မိန္႕လိုပါသလား (၂) ပုဒ္မ တစ္စံုတစ္ခု မတင္ဘဲ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ထိ ဖမ္းထားခြင့္ရွိသလဲ ၊ ၄င္း အခြင့္ အာဏာက ျပည္ထဲေရး လက္ထဲမွာရွိမွာလား ၊ တိုင္းေဒသၾကီး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လက္ထဲမွာ ရွိမွာလား ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ လက္ထဲမွာလား၊
(၇) ပင္လယ္ ကမ္းရိုးတန္း ရွိတဲ့ တိုင္းေတြ ဟာ ပုဒ္မ ၂၅၄ အရ သတ္မွတ္ေရပိုင္နက္အကြာ အေ၀းအတြင္း ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း အေပၚ တြင္ စည္းၾကပ္ေကာက္ခံ ႏိုင္သည္ လို႕ ဆိုထားေတာ့ ကမ္းနီးငါးဖမ္းလုပ္ငန္းကို ဆိုလိုတာလား၊ ကမ္းေ၀းငါးဖမ္းလုပ္ငန္းကို ဆိုလိုပါသလား၊ ကမ္းေ၀းဆိုရင္ ယခုခြင့္ျပဳထားသည္ Fishing Right ဒါမွ မဟုတ္ ယခင္ တိုင္းေတြက တိုက္ရိုက္ခြင့္ျပဳသည့္ ေဒၚလာျပတ္ ျပည္ပ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းေတြ ပါအခြန္စည္းၾကပ္ခြင့္ ရွိလာမလား၊
(ဂ) ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အဓိက နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရး ရွိတဲ့ တိုင္းေဒသၾကီးေတြဟာ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ခြန္ေတြကို ရယူ သံုးစြဲခြင့္ရွိလာမလား၊ ဥမာ - မူစယ္ နမ့္ခမ္း၊ လိုင္စာ၊ က်ိဳင္းတုန္၊ ျမ၀တီ၊ တမူး၊ ဘူးသီးေတာင္ ၊
(၉) တိုင္းေဒသၾကီး အတြင္းရွိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ စည္းၾကပ္ခြန္မ်ား ကို ျပည္ပ ေငြ ေဒၚလာေငြျဖင့္ ေကာက္ခံခြင့္ရွိလာမလား ဥပမာ ႏိုင္ငံျခားမွ ရင္ႏွီးထားေသာ ေဟာ္တယ္ စသည္ျဖင့္၊
(၁၀) တိုင္ရင္သားအေရးကိစၥေတြ ကို ျပည္ေထာင္စုလြတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးဆံုးျဖတ္တဲ့ အခါ တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စာလွည္မ်ား တက္ေရာက္ခြင့္ရွိသလား၊
၄င္းတိုင္းရင္းသာေတြဟာ လူနဲစုျဖစ္ေနမည္ဆိုပါက ၄င္းတို႕အခြင့္အေရးကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ေပးထားပါသလဲ၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေတာ္အပါအ၀င္၊
( ၄င္း ေမးခြန္းကို ေမးရသည္မွာ တိုင္းရင္သားေရးရာ ကိုယ္စာလွည္ေတြဟာ တိုင္းေဒသၾကီး မ်ားတြင္သာ ပါ၀င္သည့္အတြက္ ၄င္းတို႕ ၏ အခြင္းေရးေတာင္းဆိုပိုင္ခြင့္ေတြဟာ တိုင္းေဒသၾကီးလြတ္ေတာ္သည္သာ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ေနသလား အေတြးေပၚအေျခခံပါသည္ )
Comments
Post a Comment